Ankieta satysfakcji i zadowolenia pracownika – wzór kwestionariusza, badanie. Jakie pytania warto zadać?
22 Listopad 2023
Satysfakcja pracowników stanowi subiektywną ocenę ogólnego zadowolenia z pracy i poczucia spełnienia wynikającego z wykonywania powierzonych im zadań służbowych, warunków zatrudnienia panujących w firmie, czy innych aspektów funkcjonowania w konkretnym miejscu pracy. Tym mianem określa się również stan emocjonalny pracowników będący rezultatem reprezentowanego przez nich podejścia do pracy oraz stopień, w jakim dany człowiek lubi to, czym się zawodowo zajmuje. Troska o jak najwyższy poziom satysfakcji pracowników to fundamentalny element zarządzania zasobami ludzkimi przez działy HR w mniejszych, jak i większych przedsiębiorstwach, stanowiący jeden z kluczowych czynników sukcesu, korzystnie oddziałujących na wydajność zespołów oraz rotację pracowników.
Skąd pracodawcy mają czerpać wiedzę na temat nastawienia pracowników do realizacji obowiązków typowych dla zajmowanego przez nich stanowiska? Jednym z najpopularniejszych sposobów badania satysfakcji i poziomu zadowolenia pracowników w firmie są ankiety. Jednakże, aby zastosowanie tego narzędzia przyniosło oczekiwane rezultaty, kwestionariusz musi być dobrze przygotowany, zawierać odpowiednie pytania dotyczące środowiska pracy oraz zostać przekazany zatrudnionym do wypełnienia we właściwym momencie. Pojawia się jednak pytanie – czy opłaca się skorzystać z gotowych wzorów ankiet, czy lepszym wyjściem jest jedynie zainspirowanie się nimi i dopasowanie ich ostatecznej formy do potrzeb organizacji?
Zapoznaj się ze wskazówkami, których zastosowanie w praktyce pomoże Ci opracować idealną ankietę oraz pozwoli przeprowadzić skuteczne badanie satysfakcji pracowników, dostarczające pakiet wartościowych informacji do analizy. Już teraz przekonaj się, jak ważne jest trzymanie ręki na pulsie i stałe monitorowanie poziomu zadowolenia członków zespołu. Odkryj możliwości, jakie daje prawidłowo skonstruowany kwestionariusz!
Czym jest badanie zadowolenia pracowników i jakie korzyści przynosi?
Badanie satysfakcji pracowników to ogół działań ukierunkowanych na zdobycie informacji na temat poziomu zadowolenia członków zespołu z ich aktualnej sytuacji zawodowej. Wdrożenie tego procesu pozwala także zobrazować nastroje panujące w organizacji. Jest to istotne narzędzie w zarządzaniu zasobami ludzkimi. Jednak samo przeprowadzenie badania to dopiero pierwszy krok. Niezwykle ważne jest również dokonanie rzetelnej analizy zebranych wyników oraz zadbanie o jawność wyciągniętych na ich podstawie wniosków.
Badanie satysfakcji pracowników – korzyści
Jest wiele powodów, dla których warto systematycznie przeprowadzać w organizacjach badania satysfakcji pracowników, dlatego narzędzie to należy uznawać za inwestycję w przyszłość. Do głównych atutów takiego podejścia zalicza się:
- trafne identyfikowanie potencjalnych problemów i łatwiejsze poszukiwanie optymalnych sposobów ich rozwiązania,
- rozpoznanie słabych i mocnych stron firmy,
- lepsze rozumienie oczekiwań i potrzeb pracowników,
- niwelowanie mechanizmów utrudniających efektywną współpracę,
- zapobieganie fluktuacji kadr,
- minimalizowanie absencji pracowników,
- bardziej efektywne kształtowanie kultury organizacyjnej,
- zwiększanie zaangażowania pracowników przyczyniające się do wzrostu ich produktywności, kreatywności oraz lojalności wobec firmy,
- poprawa atmosfery w miejscu pracy,
- budowanie pozytywnego wizerunku pracodawcy.
Jakie są metody kompleksowego badania satysfakcji pracowników w miejscu pracy?
Stałe monitorowanie poziomu zadowolenia pracowników to kluczowy element zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji. Kompleksowe badanie satysfakcji w miejscu pracy może obejmować różnorodne metody, które pozwalają na zebranie pełnego obrazu opinii. Na liście tych najpopularniejszych działań umieszcza się:
- ankiety,
- wywiady indywidualne,
- grupowe sesje dyskusyjne,
- obserwacje w miejscu pracy.
Wskazane narzędzia można stosować pojedynczo albo łącznie, dla zdobycia jeszcze większej ilości informacji. Wiele zależy tu między innymi od celu, jaki chce się osiągnąć.
Jakie możliwości daje przeprowadzenie ankiety satysfakcji pracowników?
Przeprowadzenie ankiety satysfakcji pracowników to jedna z najskuteczniejszych metod pozyskiwania informacji o odczuciach zatrudnionych. Za pomocą ankiety pracodawcy mogą poznać prawdziwe potrzeby i oczekiwania swojego personelu względem wynagrodzenia, obowiązującej strategii benefitowej, możliwości rozwoju osobistego i zawodowego, relacji z przełożonymi i współpracownikami, czy kultury organizacyjnej. Dzięki temu mogą podejmować decyzje, które zwiększą zadowolenie pracowników, a tym samym wpłyną pozytywnie na funkcjonowanie przedsiębiorstwa w przyszłości i przyczynią się do osiągnięcia przez nie sukcesu biznesowego.
Ankieta satysfakcji pracowników może służyć nie tylko do pozyskiwania informacji, ale również do zbudowania lub wzmocnienia relacji między pracownikami a pracodawcą. Już samo wykonanie takiego badania pokazuje, że menedżerowie dbają o podwładnych i liczą się z ich zdaniem. Taka postawa korzystnie oddziałuje na motywację członków zespołu, co z kolei prowadzi do wzrostu wydajności i jakości pracy, jaką wykonują. Ponadto, osoby, które zostały zaproszone do zaprezentowania zajmowanego stanowiska za pomocą ankiety, są przekonane, że ich opinia jest ważna, czują się docenieni, a odpowiadając na pytania, mają poczucie realnego wpływu na działalność przedsiębiorstwa.
Jaka powinna być ankieta przeprowadzana wśród pracowników? Papierowa czy w wersji online?
Jednym z wyborów, jaki należy podjąć przed przystąpieniem do przygotowywania kwestionariusza ankiety jest jego forma – czy powinien to być tradycyjny formularz wydrukowany na kartce papieru, czy może lepiej postawić na jego nowoczesny wirtualny odpowiednik? Odpowiedź na to pytanie zależy przede wszystkim od charakteru przedsiębiorstwa oraz rodzaju pracy wykonywanej przez pracowników. Jednak bez dwóch zdań można stwierdzić, że uzupełnianie elektronicznego kwestionariusza jest zdecydowanie prostsze, o wiele szybciej zachodzi również proces zbierania, przetwarzania oraz analizowania skumulowanych w taki sposób danych. W intuicyjny sposób tworzy się też raport z wykonanego badania pracowniczego – to wygoda i oszczędność czasu.
W tym celu warto korzystać z potencjału drzemiącego w zaawansowanych technologicznie narzędziach, czyli programach do automatycznego opracowywania formularzy, dostarczających wiele różnego rodzaju informacji dotyczących pracowników. Przewaga ankiet online tkwi również w tym, że są one przyjazne dla środowiska, ponieważ ich przeprowadzenie nie wiąże się z marnowaniem dużej ilości papieru, co jest bardzo istotne z punktu widzenia ekologii. Co więcej wirtualna ankieta to narzędzie, które można wykorzystać zarówno względem osób pracujących stacjonarnie, jak i tych działających hybrydowo, czy nawet wśród pracowników na home office wykonujących obowiązki zawodowe w pełni zdalnie.
Anonimowa czy personalna – która ankieta satysfakcji pracowników jest lepsza?
Decydując się na przeprowadzenie ankiety, należy podjąć decyzję, czy będzie ona miała charakter anonimowy, czy też wymagane okaże się podanie imienia i nazwiska ankietowanego. Zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie ma swoje wady oraz zalety. Zrealizowanie badania z poszanowaniem zasady poufności, bez konieczności wskazywania podstawowych danych osobowych, sprawia, że pracownicy są bardziej otwarci, nie boją się udzielać szczerych odpowiedzi (również tych krytycznych) i odczuwają większą swobodę w dzieleniu się swoimi rekomendacjami oraz sugestiami. Twierdzi się, że anonimowość ankiety i wynikający z tego brak jakiejkolwiek presji i możliwości zidentyfikowania respondenta pozytywnie wpływa na wiarygodność oraz jakość przekazywanych w ten sposób informacji.
Natomiast ankieta personalna pozwala na powiązanie udzielonych odpowiedzi z konkretnymi osobami. Dzięki niej możliwe jest śledzenie zmian w ocenach pracowników na przestrzeni czasu oraz definiowanie trendów w ich postrzeganiu pracy. Tworzy to warunki do bardziej precyzyjnego analizowania otrzymanych wyników oraz sprzyja podejmowaniu spersonalizowanych działań.
Kiedy i jak często przeprowadzać ankiety sprawdzające opinie i potrzeby pracowników?
Ankieta to wyraz zainteresowania pracodawcy potrzebami zatrudnionych, jak również doskonała metoda pozwalająca zidentyfikować silne oraz słabe strony przedsiębiorstwa. Optymalna częstotliwość jej przeprowadzania zależy od kilku czynników, takich jak wielkość firmy, liczba pracowników, branża itp. Trzeba mieć świadomość, że badań satysfakcji pracowników najlepiej nie wykonywać zbyt często, ponieważ przyniesie to skutek odwrotny do zamierzonego i zostanie odebrane jako przejaw nadmiernej kontroli. Dużą popularnością cieszy się coroczna ankieta, choć w wielu organizacjach pracownicy muszą nieco częściej odpowiedzieć na pytania zawarte w kwestionariuszu – na przykład raz na pół roku, czy nawet co kwartał. Są też firmy, które stawiają na cykliczne badania, mające miejsce w ustalonych z wyprzedzeniem, stałych odstępach czasowych.
Częstym zabiegiem są również ankiety przeprowadzane ad hoc. O badaniach satysfakcji pracowników należy pomyśleć w odpowiedzi na konkretne wydarzenia lub sytuacje w organizacji (np. wprowadzenie zmian, konflikty między współpracownikami, nagłe odejścia z pracy, czy wdrożenie programu szkoleniowego lub rozwojowego). Najlepszą opcją wydaje się zatem regularne badanie satysfakcji pracowników z wykonywanych obowiązków, odbywające się ze zwróceniem uwagi na aktualne zapotrzebowanie firmy oraz zatrudnionych w niej osób.
Ankieta satysfakcji pracowników z pracy zdalnej – jak ją przeprowadzić, aby sprawdzić rzeczywisty poziom zadowolenia?
Praca zdalna to jeden z obszarów funkcjonowania organizacji, którego może dotyczyć badanie pracowników. Od pewnego czasu home office stał się standardem, a przejście na taki tryb wykonywania służbowych zadań okazało się sporym wyzwaniem dla wielu zatrudnionych. Pracodawca powinien więc sprawdzać, czy praca zdalna jest prawidłowo zorganizowana i tym samym weryfikować, jak radzą sobie pracownicy realizujący obowiązki zawodowe z domu i jakiego typu trudności w związku z tym napotykają.
Ta ankieta powinna zawierać pytania poruszające kwestię specyficznych wyzwań związanych z pracą zdalną, takich jak: wyposażenie i infrastruktura, zarządzanie czasem, motywacja, samodyscyplina, komunikacja i współpraca, balans między pracą a życiem prywatnym, czy zdrowie psychiczne i fizyczne. Dobrze jest też zapytać, jak prezentuje się relacja pomiędzy oczekiwaniami i potrzebami pracownika odnośnie pracy zdalnej a stanem faktycznym. Jak łatwo się domyślić, w tym przypadku badanie ankietowe warto przeprowadzić drogą elektroniczną, przekazując mailowo link z dostępem do formularza.
Budowa ankiety pracowniczej – przykładowy szablon kwestionariusza
Jak stworzyć ankietę pracowniczą, którą ludzie rzeczywiście będą chcieli wypełniać? Należy pamiętać o tym, jak duże znaczenie ma pierwsze wrażenie i aspekt wizualny, dlatego warto zadbać o wygląd kwestionariusza, umieszczając w widocznym miejscu logo firmy oraz zwracając uwagę na czytelny i przejrzysty układ treści. Kolejne pytania mają być od siebie wyraźnie oddzielone, aby respondent miał wystarczającą ilość miejsca na udzielenie odpowiedzi.
Dobrą praktyką jest umieszczanie na początku ankiety krótkiego nagłówka, wyjaśniającego cel badania zadowolenia pracowników z pracy i dający szerszy kontekst. Dość często za obowiązkowy element kwestionariusza uważa się metryczkę, w której zamieszcza się charakterystykę wybranych cech społeczno-demograficznych osoby wypełniającej. Następnie jest część zasadnicza, czyli pytania weryfikujące postawy i opinie pracowników. Na koniec warto podziękować za udział w badaniu. To miły akcent, który może mieć niebagatelny wpływ na to, że przedstawiciele kadry pracowniczej z większym przekonaniem zaangażują się w przyszłości w kolejne tego typu przedsięwzięcie.
Pytania do ankiety satysfakcji pracowników – jak stworzyć dobry kwestionariusz?
Jakiego rodzaju pytania warto umieścić w badaniu satysfakcji pracowników przyjmującym postać kwestionariusza? Zaleca się zadbać o ich różnorodność pod względem formy, w jakiej występują. Standardem są pytania zamknięte (jednokrotnego lub wielokrotnego wyboru), posiadające skończoną liczbę precyzyjnie określonych odpowiedzi, spośród których ankietowany oznacza opcje zgodne z zajmowanym stanowiskiem. Przeciwieństwem pytań zamkniętych są pytania otwarte, na które udziela się swobodnej, opisowej odpowiedzi – może to być zarówno jednowyrazowa, jak i kilkuzdaniowa wypowiedź. Niekiedy stosuje się też tak zwane pytania rankingowe, proszące o ocenę różnych opcji na kilkustopniowej skali.
Według jakich zasad formułować pytania dla swoich pracowników? Jak zwracać się do pracownika?
W jednym, jak i drugim przypadku należy pamiętać o sformułowaniu ich treści w sposób klarowny oraz jednoznaczny, aby uniknąć jakichkolwiek nieścisłości, czy nieporozumień. Używany język każdorazowo trzeba dopasować do specyfiki grupy docelowej oraz reprezentowanego przez nią poziomu wiedzy. Poszczególne pytania w ankiecie muszą dotyczyć odrębnych kwestii, mają poruszać tylko jeden zakres tematyczny. Autor pytań nie powinien nic sugerować, ani narzucać, na przykład poprzez używanie wyrażeń o emocjonalnym zabarwieniu.
Jaka powinna być kolejność i liczba pytań w ankiecie?
Liczy się również kolejność pytań – mają być one ze sobą powiązane, zaleca się rozpocząć od tych łatwiejszych i dopiero przechodzić do trudniejszych, najpierw mają być ogólne, a potem bardziej szczegółowe, aby stopniowo rozbudzać zainteresowanie badaniem satysfakcji pracowników. Ponadto ważna jest ich liczba. Kiedy taka ankieta będzie za długa, wzrasta prawdopodobieństwo, że zanudzi ankietowanych i stanie się źródłem frustracji. Istnieje ryzyko, że wtedy udzielenie odpowiedzi na pytania zajmie członkom zespołu zbyt dużo czasu, który woleliby przeznaczyć na finalizowanie ważniejszych projektów, czy po prostu nadrabianie służbowych zaległości. Wzięcie udziału w takim badaniu powinno zabrać pracownikom nie więcej niż 5 minut.
Tworzenie ankiet powinno uwzględniać również testowanie gotowego kwestionariusza na małej grupie pracowników, aby upewnić się, że jest ona zrozumiała, logiczna, a specyfika zadawanych pytań nie rodzi wątpliwości. Powinno to nastąpić jeszcze przed rozpoczęciem oficjalnego zbierania danych.
Ankieta satysfakcji i zadowolenia pracownika – zestaw przykładowych pytań do kwestionariusza
Badanie poziomu satysfakcji pracowników w formie personalnych lub anonimowych ankiet może obejmować różne sfery zawodowej aktywności zatrudnionych i ich funkcjonowania w miejscu pracy. Pytania zamieszczane w formularzu papierowym albo dostępnym online dotyczą między innymi obszarów takich jak: rekrutacja, kultura organizacyjna, motywacja, relacje z przełożonym i współpracownikami, zarządzanie i kierownictwo, przepływ informacji, warunki pracy, system wynagrodzeń, polityka benefitowa, work-life balance, wellbeing, rozwój osobisty i zawodowy oraz plany na przyszłość.
Ankieta pracownicza – pytania, na których warto się skupić
Jakie pytania powinien sformułować pracodawca, aby otrzymać od podwładnych wartościowe odpowiedzi? Sprawdź 40 przykładów, które możesz użyć w ankiecie dla pracowników!
- Jak oceniasz swoją ogólną satysfakcję z pracy?
- Jak często otrzymujesz informacje zwrotne na temat realizowanych obowiązków służbowych?
- Czy uważasz, że oferowane przez firmę możliwości rozwoju zawodowego dla zatrudnionych są wartościowe i zgodne z ich rzeczywistymi potrzebami?
- Czy czujesz się zauważany i doceniany przez przełożonego?
- Co sądzisz o obowiązującej kulturze organizacyjnej?
- Czy jesteś zadowolony z wynagrodzenia, jakie otrzymujesz?
- Jakie działania naprawcze, usprawnienia lub zmiany mogłyby pomóc w zwiększeniu Twojej satysfakcji z pracy?
- Czy istnieją jakieś problemy lub kwestie, które chciałbyś zgłosić i omówić z kierownictwem?
- Czy otrzymujesz oczekiwane wsparcie od przełożonego?
- Jakie są Twoje cele zawodowe?
- Czy masz dostęp do programów motywacyjnych?
- Czy wykonywane zadania zapewniają Ci wystarczająco dużo wyzwań i sprawiają, że doświadczasz rozwoju osobistego oraz zawodowego?
- Czy pracodawca słucha Twoich uwag i sugestii?
- Czy jesteś zadowolony z atmosfery panującej w miejscu pracy?
- Jakie są Twoje relacje ze współpracownikami?
- Czy oferowane benefity zaspokajają Twoje potrzeby?
- Czy masz odpowiednią ilość pracy – czy może jest jej za dużo albo za mało?
- Które obowiązki wynikające z zajmowanego przez Ciebie stanowiska sprawiają Ci najwięcej przyjemności?
- Czy uważasz, że w naszej firmie panują zasady awansu sprawiedliwe dla wszystkich zatrudnionych?
- Czy Twoim zdaniem kierownictwo uwzględnia w podejmowanych działaniach zdrową równowagę między życiem zawodowym a prywatnym pracowników?
- Czy poleciłbyś naszą firmę komuś znajomemu, jako dobre miejsce pracy dla każdego pracownika?
- Czy posiadasz jasno określony zakres obowiązków?
- Czy zespół, z którym pracujesz, stanowi dla Ciebie inspirację?
- Czy rozumiesz rolę, jaką odgrywasz w organizacji?
- Czy sądzisz, że pracodawca szanuje Twój czas wolny?
- Czy wiesz, jakie są oczekiwania firmy względem stanowiska, jakie zajmujesz?
- Czy przydzielane zadania mobilizują Cię do wytężonej pracy, czy też działają demotywująco?
- Czy masz poczucie, że jesteś na bieżąco informowany o planach na przyszłość, jakie ma organizacja?
- Czy uważasz, że masz dostęp do narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy?
- Czy czujesz, że Twoja praca ma sens?
- Czy twierdzisz, że swoimi kompetencjami wykraczasz poza przydzielony Ci zakres zadań?
- Czy zdarza Ci się zabierać pracę do domu?
- Czy w ciągu najbliższych dwóch lat nadal planujesz pracować dla naszej firmy?
- Czy jesteś na bieżąco informowany przez przełożonego o zmianach, które bezpośrednio Cię dotyczą?
- Czy uważasz, że Twoja praca jest stresująca?
- Czy masz jasność co do misji firmy i w pełni się z nią identyfikujesz?
- Czy zadowala Cię aktualna forma współpracy?
- Czy obowiązująca w organizacji ścieżka kariery jest dla Ciebie zrozumiała?
- Co sprawia, że czujesz się komfortowo w miejscu pracy?
- Co powinniśmy poprawić w naszych procesach rekrutacyjnych?
Ankieta satysfakcji pracowników – wzór, który możesz dostosować do swoich potrzeb i wykorzystać w Twojej firmie
Ankieta satysfakcji pracowników jest rozwiązaniem, które powinno być regularnie stosowane przez wszystkie przedsiębiorstwa, bez względu na ich wielkość, czy profil działalności. To najlepszy wybór dla tych pracodawców, którzy dbają o podwładnych i są ciekawi tego, jak oceniają oni swój poziom zadowolenia z realizacji zawodowych obowiązków. Przeprowadzanie tego typu badań powinno stać się standardem i głównym narzędziem pozwalającym udoskonalać działania realizowane przez firmę w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi.
Jednak, aby ankietę pracowniczą rzeczywiście można było uznać za wartościowe źródło informacji, wzór kwestionariusza należy dopasować do specyfiki przedsiębiorstwa, oczekiwań pracowników oraz celu badania. Wszystko sprowadza się zatem do zmodyfikowania gotowego szablonu pod kątem liczby i formy pytań oraz ich treści, a także dopasowania wyglądu formularza do stosowanej przez firmę strategii komunikacji wizualnej. Kieruj się tymi wskazówkami w praktyce, aby stworzyć ankietę satysfakcji pracowników, z której dowiesz się jak najwięcej na temat swojego zespołu!