Red alert! Po tym poznasz, że Twoi pracownicy czują się niedocenieni

Chęć bycia dostrzeganym i docenianym to naturalne pragnienie, w hierarchii potrzeb (np. Maslowa) sytuujące się po potrzebach fizjologicznych i bezpieczeństwa. Potwierdzają to liczby: według badań Achievers Workforce Institute 79% pracowników wolałoby pozostać w pracy, w której czują się doceniani, nawet w obliczu mniejszych zarobków*. Potrzeba uznania jest więc bardzo wyraźna i ma ogromny wpływ na samoocenę. Jednak po roku w danym miejscu pracy poczucie jej zaspokojenia spada wśród pracowników statystycznie o 13%!** Jak wyczuć moment, gdy kończy się zawodowy miesiąc miodowy i wychwycić sygnały świadczące o tym, że pracownik czuje się niedoceniany?

System wczesnego ostrzegania, czyli zacznij od siebie

Być może zabrzmi to przewrotnie, ale dobrym wskaźnikiem tego, czy załoga czuje się doceniania, jest postawienie sobie przez liderów pytań o swój styl zarządzania. A zatem czas na mały rachunek sumienia:

• Czy chwalisz pracowników za ich zaangażowanie i dobrze wykonane zadania?
• Jak często wyrażasz uznanie wobec pracowników i w jakiej formie to robisz?
• Czy masz czas dla swoich podwładnych i organizujesz regularne spotkania indywidualne?
• Czy na co dzień mówisz „dziękuję”?
• Czy przekazujesz feedback jedynie podczas okresowych rozmów ewaluacyjnych?

Jeśli na większość z powyższych odpowiesz negatywnie, jest to dość klarowny (lampka intensywnie miga na czerwono) sygnał, że pracownicy mogą mieć obniżone morale i nie odczuwać Twojego uznania. Dobra wiadomość jest taka, że można szybko i małym kosztem to zmienić.

Badania przesiewowe, czyli zapytaj członków zespołu

A gdyby w zadawaniu pytań pójść o krok dalej i podczas rozmowy 1:1 spróbować dowiedzieć się od pracownika, jak się czuje w kontekście systemu doceniania w Waszej organizacji? Zamiast jednak wprost pytać o jego poziom motywacji, warto zbadać oczekiwania wobec form wyrażania uznania – umiejętnie pokierować rozmową, by między wierszami wyczytać nastroje lub symptomy wypalenia. Pozytywny skutek uboczny takiej sondy to również wzbudzenie w pracowniku poczucia sprawczości, gdy jego głos ma wpływ na kształtowanie stosunków i systemu motywacji w firmie.

Przykładowe pytania pomocnicze:

• Czy czujesz, że masz wystarczająco dużo okazji do wyrażania swojej opinii i wniosków w kontekście naszej kultury organizacyjnej?
• Czy masz jakieś pomysły na to, jak możemy jeszcze bardziej podkreślić znaczenie Twoich osiągnięć i zaangażowania?
• Czy jest coś, co uważasz za szczególnie wartościowe w naszym podejściu do doceniania pracowników?

Monitoring czasu na radość, czyli papierek lakmusowy codziennych przyjemności

Kolejny wskaźnik, który należy wziąć pod lupę, to klimat związany z pielęgnowaniem przyjemności oraz troską o well-being pracowników panujący w organizacji. Po nakładach na kreowanie radosnej atmosfery w miejscu pracy można poznać, czy zespoły czują się doceniane. Z naszego raportu Pod presją. Czas na działanie wynika, że zaledwie 29% respondentów uważa, że firma dba o ich samopoczucie, a spora grupa przyznaje, że trudno im ocenić sytuację (32,5%). Są to niepokojące dane, wskazujące na nieprawidłowe działanie systemu motywacyjnego, czego naturalną konsekwencją jest brak poczucia doceniania wśród pracowników.

Warto zatem pielęgnować działania nastawione na przyjemności, a stres – zarówno związany z pracą, jak i ten łączony z niepewną sytuacją i niepokojami natury ogólnej – balansować kreowaniem mikromomentów, okazji do wspólnego świętowania albo sprawiania przyjemności pracownikom, łącząc wsparcie emocjonalne z finansowym, np. dzięki kartom na przyjemności Pluxee Prezent. Pochwała w połączeniu z celebrowaniem chwil oraz okazjonalną gratyfikacją finansową to solidny zastrzyk motywacji przez umiejętne docenianie.

Pytania pomocnicze:

• Czy celebrujecie w zespole sukcesy albo okazje nieformalne, takie jak urodziny?

• Czy starasz się wygospodarować czas na wspólne aktywności cementujące relacje między członkami zespołu?

• Czy wdrażasz praktyki doceniania pracowników poprzez sprawianie im drobnych prezentów?

Trzymaj rękę na pulsie, czyli regularnie i często badaj satysfakcję

Po wykorzystaniu metod bardziej intuicyjnych przychodzi czas na analitykę. Twardych danych dostarczą różne ankiety mierzące satysfakcję i zaangażowanie pracowników. Warto skorzystać z coraz popularniejszych pulse checków, czyli badań pulsowych, służących do szybkiego sprawdzania stanu zadowolenia pracowników, dzięki czemu można dynamicznie reagować na spadki motywacji i pokrewne problemy. Informacje z podobnych analiz dadzą rzetelny obraz poczucia doceniania w organizacji, na który należy odpowiednio zareagować.

Pytania pomocnicze:

• Czy przeprowadzasz badania regularnie i porównujesz wyniki z poprzednimi okresami, aby śledzić tendencje i zmiany?
• Czy dane z ankiet konwertujesz na action pointy, których skuteczność następnie mierzysz po wyznaczonym czasie?
• Pamiętaj o adaptacyjności: pulse check to elastyczne narzędzie, którego pytania warto dostosowywać w zakresie zachodzących zmian i potrzeb.

Jak zatem rozpoznać, że pracownicy czują się niedocenieni? Przede wszystkim poprzez pielęgnowanie postawy empatycznej i obserwowanie sygnałów. Warto zacząć właśnie od analizy stosowanych przez siebie praktyk doceniania i metod zaradzenia temu wyzwaniu. Istnieją skuteczne sposoby na tworzenie bardziej zrozumiałego i elastycznego środowiska pracy, które pozwoli pracownikom czuć się docenianymi i zmotywowanymi. 

Jeśli więc widzisz niepokojące sygnały wskazujące na deficyt doceniania, zainspiruj się rozwiązaniami i profilaktyką przyjemności opisywanymi m.in. na stronie Pluxee w naszym raporcie Pod Presją. Czas na działanie!

*https://www.achievers.com/resources/white-papers/workforce-institute-2023-engagement-and-retention/

**Dane za 2018 r., Indeks Doceniania